Türklerin
İngilizler ile ilk karşılaşmaları Haçlı Seferleri ile başlar. İngilizler, Osmanlı
Devleti üzerine Haçlı Seferleri’ne katılarak Niğbolu’da Türklerle savaşmışlardır.
Görüldüğü gibi Türk – İngiliz ilişkileri düşmanca başlamıştır. Bu düşmanlığın
sebebi, büyük ölçüde din farklılığıdır. 1453’te İstanbul’un Türkler tarafından
fethi üzerine, Papanın çağrısı ile İngilizler Türklerle olan ticari
ilişkilerini kesmişlerdir. XVI. yüzyılın ortalarında İngiliz – İspanyol
rekabeti, İngilizleri Türklerle yaklaştırmış ve İngilizler XVII. yüzyıl boyunca
İspanya – Fransa ve Portekiz ile olan sömürgecilik rekabeti ve Türkiye’deki
karlı ticaret sebebiyle Osmanlı Devleti ile iyi ilişkiler kurmaya özen
göstermiştir. Bu iyi ilişkiler XVIII. yüzyılın sonuna değin devam etmiştir. XIX.
yüzyılda ise İngiltere, Osmanlı Devleti’nin toprak bütünlüğünü savunan bir
politika izlemesi Hindistan meselesi ile ilgilidir. İngiltere ancak kendi
etkisi altındaki bir Osmanlı Devleti sayesinde, en önemli sömürgesi olan
Hindistan’a uzanan yolları güven altında tutabilirdi. Fransa’nın 1798’de
Mısır’a saldırması, Rusya’nın boğazlara hakim olma arzusu İngilizleri, Hindistan’a
giden ve Osmanlı egemenliğinde olan yolları, bu güçlü devletlere
kaptırmaktansa, kendisinin yardımıyla güçlenecek bir Osmanlı Devleti’nin
bırakmaya zorlamıştır. Osmanlı Devletini yardımlarıyla Rusya’ya ve Fransa’ya
karşı ayakta tutmaya çalışan İngilizler, bunun karşılığı olarak da Osmanlı
Devletini Pazar olarak kullanmışlardır.1877 – 78 Osmanlı – Rus savaşını Osmanlı
Devleti’nin kaybetmesi, İngilizleri Osmanlı Devletine yönelik politikalarını
tekrar gözden geçirmeye zorlamıştır. Osmanlı Devleti’nin bir türlü
güçlenemediğini, kendi bağımsızlığını koruyamayacak kadar zayıfladığını düşünen
İngilizler, Osmanlı Devleti’ne verdiği desteği çekerek, onu yıkma
politikalarını uygulamaya koymuşlardır. İngilizlerin bu yeni politikalarını
uyguladıklarının iki önemli kanıtı vardır:
İngilizlerin
1878’de Kıbrıs’a asker çıkarmaları ve Mısır’ı işgal etmeleri.
Doğu
Anadolu’da bir Ermeni Devleti’nin kurulmasına öncülük etmeleri.
0 Yorumlar