II. Mehmet (Fatih Sultan Mehmet) Dönemi

II. Mehmet (Fatih Sultan Mehmet) Dönemi (1451 – 1481)

Yükselme döneminde Osmanlı, İstanbul'u fethetti. Balkanlar'da sınırlarını genişletti. Anadolu'nun siyasi birliğini kurdu. Ticaret yollarını denetim altına aldı. İslam dünyasının liderliğini ele geçirdi. Karadeniz, Ege ve Akdeniz'e egemen oldu. Askeri, siyasi ve ekonomik yönden dönemin en güçlü devleti haline geldi. Siyasi ve ekonomik sorunlarını kendi görüşleri doğrultusunda çözdü. Başka devletlerle görüş birliği içinde olma ve onların desteğini sağlama gereği duymadı.

İstanbul, jeopolitik öneminden dolayı daha önce birçok kez kuşatılmış; fakat coğrafi konumu savunmaya elverişli olduğu için alınamamıştı. Bu dönemde ise Bizans, askeri ve siyasi yönden zayıflamıştı. Avrupa'dan gelebilecek ciddi bir tehlike yoktu. Varna ve II. Kosova savaşlarıyla Batı'nın cesareti kırılmıştı. Papa'nın siyasal gücünün zayıflığı da bir avantajdı.

Maddeler Halinde Fatih Sultan Mehmet Dönemi

Fatih Sultan Mehmet'in Amaçları

1. İstanbul'u fethetmek.

2. Anadolu'yu bir yönetim altında birleştirmek.

3. Karadeniz ticaret yoluna hakim olmak.

Fatih ile ilgili önemli notlar

1. Fatih, Yükselme döneminin ilk padişahıdır.

2. Fatih döneminde ilk Osmanlı altın parası basılmıştır.

İstanbul'un Fethi (6 Nisan – 29 Mayıs 1453)

İstanbul'un fethinin sebepleri

1. Bizans, Osmanlıların Rumeli'den Anadolu'ya, Anadolu'dan Rumeli'ye asker geçirmelerine engel oluyordu.

2. Bizans, Avrupa devletlerini, Anadolu beyliklerini ve Osmanlı şehzadelerini Osmanlılar aleyhine kışkırtıyordu.

3. Rumeli'de kesin hakimiyet için İstanbul'un fethi şarttı..

4. Osmanlı padişahları devleti Rumeli'de Edirne'den, Anadolu'da Bursa'dan yönetiyorlardı. İstanbul'un fethi ile tek merkezden yönetim sağlanacaktı.

5. İstanbul kara ve deniz yollarının üzerinde bulunması sebebiyle ticari önem taşıyordu.

6. İstanbul Hıristiyanlar için önemli bir dini merkezdi.

Osmanlı Devleti'nin fetih için yaptığı hazırlıklar

1. Bizans'a deniz yoluyla gelebilecek yardımları önlemek amacıyla Anadolu Hisarı'nın karşısına Boğazkesen adı verilen Rumeli Hisarı yapıldı.

2. Bizans'ın İstanbul dışındaki toprakları alınarak batı ile bağlantısı kesildi.

3. Surları aşmak için yürüyen tekerlekli kuleler yapıldı.

4. Kuşatmayı denizden desteklemek için 400 gemiden oluşan donanma hazırlandı.

5. Edirne'de büyük toplar döküldü. ( Bunların en büyüğü şahi topudur.)

6. Aşırtma gülleler atacak havan topları yapıldı.

7. Avrupa'dan gelecek saldırılara karşı Mora ve Balkanlara kuvvet gönderildi.

Bizans'ın hazırlıkları

1. İmparator XI. Konstantin, Katolik ve Ortodoks kiliselerini birleştirmek istedi. Böylece papanın yardımıyla Avrupa devletlerinin desteğini sağlamak istiyordu.

2. Haliç'in girişi kalın zincirlerle ve eski gemilerle kapatıldı.

3. Halk silahlandırılıp surlar tamir edildi.

4. Grejuva (Rum ateşi) adı verilen bir silah geliştirildi.

İstanbul'un fethinin Türk tarihi açısından sonuçları

1. Osmanlı Devleti için yükselme dönemi başladı.

2. İstanbul Osmanlı Devleti'nin başkenti oldu.

3. Boğazlar Osmanlı hakimiyetine girdi.

4. Karadeniz ticaret yolu Osmanlıların eline geçti.

5. Türklerin Avrupa'ya yerleşmeleri hızlandı.

6. II. Mehmet, Fatih unvanını aldı.

7. Osmanlıların Rumeli ve Anadolu'daki toprakları bütünleşti.

8. Osmanlıların İslam dünyasındaki saygınlığı arttı.

İstanbul'un fethinin dünya tarihi açısından sonuçları

1. Şehirleri çevreleyen surların toplarla yıkılacağı anlaşıldı. Avrupalı krallar derebeylerinin şatolarını toplar ile yıkarak Ortaçağ feodalite rejimine son verdiler.

2. İpek ve baharat yolları Türklerin eline geçince Avrupalı denizciler başka deniz yolları aramak zorunda kaldılar ve coğrafi keşifler başladı.

3. 1058 yıllık Doğu Roma İmparatorluğu'nun yıkılmasıyla Roma imparatorluğu tarihe karıştı.

4. İstanbul'un fethinden sonra İtalya'ya kaçan bilginler orada Rönesans hareketini başlattılar.

5.  İstanbul'un fethi Ortaçağ'ın sonu, Yeniçağın başlangıcı olarak kabul edildi.

Mora'nın Fethi

Mora'nın Fethinin Sebepleri

1. Mora'da Bizans imparatorunun akrabaları vardı. İleride Bizans üzerinde hak iddia edebilirlerdi.

2. Mora, Osmanlıların İtalya'ya yapacakları seferlerde askeri üs olarak kullanılabilirdi.

Fatih'in Batı Seferleri

Sırbistan, Mora, Eflak, Boğdan, Bosna, Hersek, Arnavutluk, İtalya, Atina.

Fatih'in Doğu Seferleri

Amasra, Sinop, Trabzon, Karamanoğlu toprakları (Konya ve çevresi), Akkoyunlu toprakları (Doğu Anadolu, Erzincan bölgesi), Candaroğlu toprakları (Kastamonu ve çevresi), Kırım.

Fatih, Mora ve Trabzon'u alarak Bizans'ın yeniden dirilme umutlarını sona erdirmiştir.

Fatih Döneminde Ele Geçirilen Adalar

Gökçeada, Taşoz, Bozcaada, Limni, Midilli, Semadirek, Eğriboz ,Zenta, Kefalonya, Ayamavra adaları fethedildi. Rodos kuşatıldı ise de alınamadı.

16 Yıl Savaşları

Tarih: 1463 – 1479

Taraflar: Osmanlı – Venedik

Sebep: Osmanlıların Ege adalarını ele geçirmeleri Venedik'in doğu ticaretine zarar veriyordu.

Sonuç: 16 yıl süren savaş sonunda Eğriboz başta olmak üzere bir çok ada ele geçirildi ve Venedikliler ile barış yapıldı. Antlaşma ile Venedik Osmanlı sularında ticaret yapma ve İstanbul'da balyos (elçi) bulundurma hakkı kazandı.

Osmanlı – Memluk İlişkilerinin Bozulma Sebepleri

1. Osmanlıların Memluk hakimiyetindeki Dulkadiroğlularının iç işlerine karışmaları.

2. Osmanlıların Memluklardan Hicaz su yollarının tamiri için müsaade istemeleri.

3. Memlukların Dulkadir beyi Şahsuvar Bey'i öldürmeleri.

Fatih, Memluklar üzerine sefere çıkmaya karar verdiyse de Gebze yakınlarında ölünce sefer yarıda kaldı.

Otlukbeli Savaşı

Tarih: 1473

Taraflar: Fatih SM X Akkoyunlu Uzun Hasan

Sebep: Akkoyunlu Uzun Hasan'ın Osmanlılara karşı kullanmak üzere Venediklilerden ateşli silahlar almak istemesi.

Sonuç: Akkoyunlu Devleti yıkılma sürecine girdi.

Önemi: Osmanlılar Anadolu'daki en büyük rakiplerinden birini ortadan kaldırmıştır.

İtalya Seferi (Otranto Seferi)

Tarih:1480

Taraflar: Osmanlı X Napoli Krallığı

Amaç: Roma'yı fethetmek.

Sonuç: Fatih'in ölümüyle sefer yarıda kaldı ama Otranto kalesi alındı.

Kırım'ın Fethi

Kırım'ın Osmanlılar İçin Önemi

1. Karadeniz ticaret yolunun güvenliğini sağlamak,

2. Moskova Prensliğinin güneye yayılmasını engellemek,

3. Ceneviz ticaretine son vermek için Kırım'ı Osmanlılara bağlamak istedi.

Kırım'ın Fethinin Sonucu

1. Karadeniz bir Türk gölü haline geldi.

2. Karadeniz kıyılarındaki doğu ticaret yolları Osmanlıların eline geçti.

3. Osmanlılar Eflak ve Boğdan'ı doğudan kontrol etmek imkanına kavuştular.

Fatih Kanunnamesi

Fatih Kanunnamesi, sadrazam Karamani Mehmet Paşa tarafından hazırlanmıştır.

Hükümdar devletin bekası için kardeşlerini katledebilir. Bu kanunname sayesinde Osmanlılar 600 sene varlıklarını devam ettirebilmişlerdir.

Fatih'in ölüm haberi Roma'ya ulaşınca İtalya'da toplar atılıp, günlerce şenlikler yapıldı. Papa, bütün Avrupa kiliselerinde üç gün çanların çalınıp şükür ayinleri yapılmasını emretti.

Fatih Sultan Mehmet Dönemi Kronolojisi

30 Mart 1432 II. Mehmet (Fatih Sultan Mehmet) doğdu.

1434 Edirne'de II. Murad tarafından Muradiye Camii yaptırıldı.

1444 II. Murat tahttan çekildi, II. Mehmet tahta çıktı ve Varna zaferi kazanıldı.

1445 II. Mehmet tahttan çekildi ve II. Murad ikinci defa tahta çıktı.

1447 Edirne'de II. Murad tarafından Üç Şerefeli Camii yaptırıldı.

1448 II. Kosova Zaferi kazanıldı. 1451 II. Murat öldü ve II. Mehmet ikinci defa tahta geçti.

18 Şubat 1451 Babası Sultan İkinci Murad Han'ın ölümü üzerine Fatih Sultan Mehmet Han, ikinci defa Osmanlı tahtına oturdu.

5 Nisan 1453 Fatih Sultan Mehmet'in donanması İstanbul sularına girdi.

17 Nisan 1453 Fatih Sultan Mehmet, İstanbul adalarını fethetti.

29 Mayıs 1453 İstanbul, Osmanlılar tarafından fethedildi. Sultan İkinci Mehmet, 'Fatih' unvanını aldı.

1459 Ayasofya, camiye çevrildi.

1460 Mora ele geçirildi.

1461 Trabzon Rum İmparatorluğu sona erdi.

1461 Candaroğulları Osmanlı'ya katıldı.

1463 Osmanlı – Venedik Savaşı başladı.

1466 II. Mehmet, Arnavut seferine çıktı.

1468 Karamanoğulları, Osmanlı Devleti'ne katıldı.

1468 II. Mehmet tarafından İstanbul'da Topkapı Sarayı tesis edildi.

1470 İstanbul'da Fatih Külliyesi inşa edildi. Eğriboz alındı.

1471 Fatih Külliyesi açıldı.

1472 Topkapı Sarayı inşa edildi.

1473 Osmanlı Akkoyunlu mücadelesi sonucu Otlukbeli Savaşı kazanıldı.

1475 Kırım Osmanlı tabiiyetine girdi.

1476 Boğdan Seferi zaferle sonuçlandı.

1478 Fatih tarafından ilk altın para bastırıldı.

1479 Osmanlı – Venedik barışıyla beraber Fatih, Venediklilere Trabzon ve Kefe'de ticaret yapma hakkı tanıyan ahitname verdi.

1480 Otranto'ya çıkıldı ve başarısız Rodos kuşatması gerçekleşti.

1480 Kadıaskerlik Rumeli ve Anadolu olarak ikiye ayrıldı.

1481 II. Mehmet vefat etti ve II. Bayezid tahta çıktı.